تُخم خلاقیت: توانایی خلق مفهوم

وقتی به خاطر علاقه مندی و ماهیت شغلی که داشتم(مدیر پروژه مرکز نوآوری مُدارا) مجبور شدم به طور جدی در مورد خلاقیت(به عنوان زیربنای هر فعالیت نوآورانه) تحقیق کنم، من هم مثل خیلی ها اعتقاد داشتم خلاقیت موضوعی ذاتی و غیر قابل پرورش در افراد است و به عبارتی یا شما خلاق به دنیا می آیید یا نه! با این حال همیشه در مورد این موضوع تردید داشتم زیرا بویژه در مجموعه هایی که مدیریت یا هدایت آنها بر عده ی از مواقع وقتی امکانات و فضای تنفس لازم به افراد داده می شد، کارهایی می کردند که حتی برای خودشان قابل باور نبود. در میان بررسی هایی که انجام دادم یکی از نظریات به طرز چشمگیری برایم جذاب بود. نظریه ای به نام Generativity (که من آنرا نظریه زایایی خلاقیت ترجمه کرده ام)از دانشمندی به نام رابرت اپشتاین(در ایران برخی رابرت اپستین یا اپشتین هم تلفظ می کنند) که در آن بر اساس یک پژوهش علمیِ مبتنی بر داده های حسیِ(خلاصه ای این می شود که طرف نظریه اش را از خودش در نیاورده بلکه مبتنی بر تحقیقات علمی منطقی و مستندی است) حداقل 20 هزار نفر از افراد عادی و 7 هزار نفر از مدیران کشورهای مختلف(همچنان انجام این تحقیق ادامه دارد و هر از چندگاهی بروزرسانی می شود در این پست کمی در مورد نظریه زایایی توضیح داده ام: نظریه زایایی در خلاقیت) نشان داده شده بود که:

اول) همه انسان ها دارای توانایی خلق ایده ها و رفتارهای جدید هستند

دوم) بر اساس مورد اول وقوع خلاقیت قابل پیش بینی است

سوم) خلاقیت به عنوان رفتاری جدید و بدیع در افراد بر اساس تجارب و دانسته های قبلی افراد در آنها بروز می کند

چهارم) با تحریک افراد بر اساس معیارهایی می توان حجم بروز رفتارهای خلاق را افزود یا جهت دهی کرد

پنجم) افراد با برچسب “خلاق” دارای مهارت هایی هستند که هر فردی امکان یادگیری این مهارت ها را دارد و می تواند با تقویت آنها مهارت های خلاقیت خود را افزایش دهد

برای من به عنوان یک مدیر(با رویکرد مدیریتی که در آن لذت بردن کارکنان از مسیر شغلی یک اصل اساسی تلقی می شود) علاوه بر آنکه نظریه مبانی علمی متقنی داشت اینکه امکان توسعه مهارت های شخصی بر اساس آن میسر بود انگیز مضاعفی ایجاد کرد تا به صورت جزئی از حدود انتهای سال 1400 روی این موضوع کار کنم. نتیجه این فعالیت حداقل 9 ماهه مجموعه ای است که در ادامه تقدیم شده و به مرور کاملتر هم خواهد شد. تنها ترجمه دو تست تحصصی سنجش مهارت های خلاق و تحلیل روایی و پایایی آنها در زبان فارسی به تنهایی دو ماه و پیاده سازی نرم افزاری آنها توسط خودم حداقل 45 روز به طور انجامید. طبق بررسی هایی که داشته ام هنوز هیچ کسی در ایران روی نظریه زایایی خلاقیت با این دقت متمرکز نشده است و تصور نمی کنم هیچ مجموعه ای به این کاملی در حوزه خلاقیت منتشر شده باشد.

این مجموعه حاصل ترجمه دو کتاب[1]، دو تست استاندارد(تست ویژه مدیران و افراد)[2] و نسخه کوتاه شده تست(رایگان)[3] از دکتر رابرت اپشتاین است که توسط مترجم با زبان و فرهنگ فارسی هماهنگ سازی شده است. در واقع مجموعه حاضر از نسخه های اصلی کاملتر است زیرا هم همه موارد کتاب های مختلف و مقالات ایشان در یک جا جمع شده، هم نسخه فارسی تست ها امکان روندشناسی را دارد(فرد می تواند تغییرات مهارت های خود را طی زمان به صورت نمودار ببیند) و هم بازی های متعدد دیگری توسط نگارنده تهیه شده و به مجموعه اضافه شده و هر از چندگاهی موارد جدیدی نیز به این موارد اضافه خواهد شد. برای مشاهده برخی بازی های طراحی شده در این مجموعه می توانید این صفحه را ببینید: بازیهایی برای پرورش مهارت های خلاق مدیران و افراد.

به طور خلاصه استفاده از این مجموعه بدین صورت است که ابتدا فرد یکی یا هر دو مورد از تست های ارائه شده را انجام می دهد، سپس بر اساس امتیازی که دریافت کرده در حوزه هایی که امتیاز در حد مناسب نیست بازی های متناظر با آن مهارت را به عنوان تمرین انجام می دهد تا آن مهارت ها ارتقاء پیدا کند. این بازی ها هم به در توسعه مهارت های خلاقیت فردی می خورد و هم به کار توسعه خلاقیت در یک سازمان می آید.

چطور می توانم به تست، کتاب و بازی های مجموعه توسعه مهارت های خلاقیت فردی و مدیران دسترسی داشته باشم؟

برای دسترسی به این محصول تنها کافی است کتاب زیر را خریداری کنید، به طور همزمان دسترسی لازم به 5 محصول ویزه شامل متن کتاب خلاقیت، تست سنجش مهارت خلاقیت فردی و مدیران اپشتاین، بازی های ویژه توسعه و پرورش خلاقیت به شما داده خواهد شد.

---

[1] big book of Creativity
Creativity Games for Trainers

[2] ECCI-i: Epstein Creativity Competencies Inventory for Individuals
ECCI-m: Epstein Creativity Competencies Inventory for Managers

[3] MECCI-i mini version of the ECCI-i (Epstein Creativity Competencies Inventory for Individuals)